Tefsîra Qur’anê Nûra Qelban (Cilda 2. qediya)
Li Kurdistanê cara yekem e ku tefsîreke mîna ya “Nûra Qelban” berfireh diweşe. Ev tefsîr, pêşîn bi destxeta Erebî wekî neh cild, di şeş salan de ji hêla seydayê xwedan-feqî û medrese, Mela Muhemmedê Şoşikî, hatbû nivîsîn. Piştre bi keda salan, Weşanxaneya Nûbiharê zimanê wê tefsîrê sererast kir, wergerande ser tîpên Latînî û wekî şeş cild bi dawî anî. Di Kurdî de, pênc-şeş me'alên Qurana pîroz hatibûn amadekirin û weşandin, lê ji hêla tefsîran ve, valahîyeke gelekî mezin hebû; lewra di vî warî de, xebateke bi berfirehî ku nivşên nû karibin xwe bigihîninê û bi hêsanî jê sûd wergirin, tunebû. Ji ber hindê jî, em hêvî dikin ku ev berhem, ji bo daweşandina maneya berên Quranê bibe darek, û ji bo têhnîyên ava rêrastîyê jî, bibe kan û guhanek. Nûra Qelban-Tefsîra Qur’anê (6 cild) M. Muhammed Şoşikî Xebata Tefsîra bi navê Nûra Qelban Nûbiharê jî cara yekem weşandina Tefsîreke bi kurdî ye. Tefsîra bi navê Nûra Qelban ji hêla Mela Muhemmedê Şoşikî ku 84 salî ye û li gelek deveran di medresên Kurdan ders daye û gelek mela li ber destê wî gihane. Mela Muhemmedê Bêrkêvanî ku serdestê zimanê kurdî ye li ser vê tefsîrê xebitiye û ji tîpên erebî latînîze kiriye. Nûra Qelban, hem tefsîra yekem e di kurdî de û hem jî zimanê wê pir sade û zelal e. Ji hêla usûla tefsîrê jî, bêtir nêzî terza Tefsîra Munîr, Safattut Tefasîr û Tefhîmul Qur’anê ye. Ango bêyî ku dûrûdirêj bikeve pey dayina çavkaniyan û detayan bide, bi kurtasî maneya ayetan û mebesta wan vegotiye. *** Nûra Qelban (Kalplerin Nuru) tefsiri seksen dört yaşında bulunan ve birçok medresede müderrislik yapmış, onlarca talebe yetiştirmiş Mela Muhemmed Şoşikî tarafından Kürtçe'nin Arap alfabesi ile yazıldı. Tefsir daha sonra Mela Muhemmed Bêrkêvanî tarafından da Latinize edilip üzerinde tahkik yapıldı. Nûra Qelban isimli Kur'an tefsiri türkiye de yayınlanan ilk kürtçe tefsir olmasının yanı sıra dili ve akıcı üslubuyla da dikkat çeken bir eser. Tefsir usulü açısından daha çok Tefsir-i Münir, Safattu't-Tefasir ve Tefhimü'l-Kur'an gibi tefsirlere yakın olan Nûra Qelban tefsiri ayetlerin anlamın anlaşılır ve uzun uzadıya detaylara girmeden açıklayan bir metot ile hazırlanmış. Türkiye de yayınlanan 6 ciltlik ilk kürtçe tefsir olma özelliği taşıyan bu çalışma latin harfleri ile okuyucusuna; Kuranın günümüz insanlarına ışık tutacak rehberliğini tekrar hatırlatmaktadır. İnsan ve bu kainat nedir, neden yaratılmışlar ve asli vazifeleri nelerdir. Sosyal ve ekonomik olarak bir arada yaşama prensipleri nelerdir. İnsanlık maddi ve manevi nasıl huzura kavuşur. Allaha ibadet ve kulluk bilinci, peygamber ve davetleri Yeniden diriliş, Ahiret hayatı, cennet ve cehennem ve adalet hakkındaki İlahi mesajlara bu çalışma ile daha rahat ulaşabileceksiniz. Di kurdî de tefsîra yekemîn: Nûra Qelban Weşanxaneya Nûbiharê ku ji sala 1992an û vir ve di weşangeriya kurdî de valahiyeke mezin dagirtiye û ji gelek xwendevan û nivîskarên kurd re bûye wekî mektebekê, cara yekemîn Tefsîra bi kurdî weşand. Ji xeynî berhemên ku li medreseyên kurdan hatine nivîsandin, ilmên îslamî, şaheserên îrfan û edebiyata rojhilatê ji hêla xwendevanên kurdî ve bi sedan salan bi alfabeya erebî hatine xwendin. Di medreseyan de gelek berhemên edebî û ilmî, bi erebî, farisî û kurdî têne xwendin, bi taybetî jî kitêbên ku di rêznameya medresê de hene û divê werine xwendin an werdigeriyan kurdî an jî emsalên van bi kurdî dihatin nivîsandin. Berhemên li ser ilmên Qur’anî wekî tefsîra Mela Xelîlê Sêrtî, piranî bi zimanê erebî dihatin weşandin. Di pêvajoya demê de, erebî bûye zimanê berhemên ilmî û kurdî jî bêtir wekî zimanê edebiyatê bi kar hatiye di medreseyan de. Lê ji xeynî bikarhatina di edebiyatê de, şîrove û îzahatên çavkaniyên ku bi erebî dihatin xwendin bi kurdî dibûn. Weşanxaneya Nûbiharê jî ev kevneşopiya medresan ji xwe re wekî nexşerêya weşanê daniye û dixwaze ku di navbera do û îro, kevneşopî û pêşerojê de bibe pir. Weşanxane û Kovara Nûbiharê ku di sala 1992an de bi vê mebestê dest bi weşanê kir, hetanî niha Mealên Qur’anê, wergerên hedîsan, kitêbên fiqhê û helbestên kurdî yên klasîk weşandine. Nûbiharê hetanî niha di vî warî de kitêbên wekî Nimêj Dikim, Nûbihara Biçûkan, Çil Hedîs, Riyazus Salihîn û nêzî 70 berhemên kurdî weşandine. Xebata dawî ya Nûbiharê jî cara yekem weşandina Tefsîreke bi kurdî ye. Tefsîra bi navê Nûra Qelban ji hêla Mela Muhemmedê Şoşikî ku 84 salî ye û li gelek deveran di medresên Kurdan ders daye û gelek mela li ber destê wî gihane. Mela Muhemmedê Bêrkêvanî ku serdestê zimanê kurdî ye li ser vê tefsîrê xebitiye û ji tîpên erebî latînîze kiriye. Nûra Qelban, hem tefsîra yekem e di kurdî de û hem jî zimanê wê pir sade û zelal e. Ji hêla usûla tefsîrê jî, bêtir nêzî terza Tefsîra Munîr, Safattut Tefasîr û Tefhîmul Qur’anê ye. Ango bêyî ku dûrûdirêj bikeve pey dayina çavkaniyan û detayan bide, bi kurtasî maneya ayetan û mebesta wan vegotiye. *** Nûbihar son olarak Türkiye'de yayınlanan ilk Kürtçe tefsiri de okuyucu ile buluşturarak bu eserler zincirine bir yenisini eklemiş oldu. Nûra Qelban (Kalplerin Nuru) tefsiri seksen dört yaşında bulunan ve birçok medresede müderrislik yapmış, onlarca talebe yetiştirmiş Mela Muhemmed Şoşikî tarafından Kürtçe'nin Arap alfabesi ile yazıldı. Tefsir daha sonra Mela Muhemmed Bêrkêvanî tarafından da Latinize edilip üzerinde tahkik yapıldı. ?Nûra Qelban? isimli Kur'an tefsiri yayınlanan ilk tefsir olmasının yanı sıra dili ve akıcı üslubuyla da dikkat çeken bir eser. Tefsir usulü açısından daha çok Tefsir-i Münir, Safattu't-Tefasir ve Tefhimü'l-Kur'an gibi tefsirlere yakın olan Nûra Qelban tefsiri ayetlerin anlamın anlaşılır ve uzun uzadıya detaylara girmeden açıklayan bir metot ile hazırlanmış.
Navê Kitêbê | Tefsîra Qur’anê Nûra Qelban (Cilda 2. qediya) |
Navê Orîjînal | Tefsîra Qur’anê Nûra Qelban |
Nivîskar | Mela Muhemmedê Şoşikî |
Wergêr / Lêkolîner | Mela Muhammedê Şoşiki |
ISBN | 9780000000010 |
Cûre | Tefsîr |
Rûpel | 4270 |
Ebat | 13.50 x 21.00 (cm) |
Ziman | Kurdî |
Alfabe | Latînî |
Sala Weşanê | 2011 |
Çapa Çendan | 1 |
Berg | Karton |